Wat niacinamide écht doet voor je huid (en wat je beter kunt overslaan)
Niacinamide is een ingrediënt dat je steeds vaker terugziet in serums en crèmes. Maar wat doet het nu écht voor je huid? In deze gids legt gediplomeerd huidtherapeut Gina je stap voor stap uit wat niacinamide precies doet, wat de wetenschap zegt over de werking, in welke vormen je het tegenkomt en hoe je dit veelbelovende ingrediënt veilig toepast in je routine.
Wat is niacinamide?
Niacinamide, ook wel bekend als nicotinamide, is een actieve, wateroplosbare vorm van vitamine B3. Je lichaam kan deze stof niet zelf aanmaken, maar haalt het uit voeding of supplementen. In huidverzorging wordt niacinamide vooral topisch gebruikt: dus als ingrediënt in crèmes, serums en lotions.
Het bijzondere aan niacinamide is dat het in de huid op meerdere fronten actief is. Zo heeft het invloed op talgproductie, pigmentaanmaak, ontstekingsprocessen, herstel van de huidbarrière én de aanmaak van ceramiden (de natuurlijke vetten van je huid). Het is dus een ingrediënt met brede inzetbaarheid.
Niacinamide in huidverzorging
Je vindt niacinamide terug in allerlei soorten producten: van toners tot serums, moisturizers en zelfs SPF. De concentratie varieert meestal van 2 tot 10 procent.
De effecten van niacinamide op je huid
Niacinamide is een populair ingrediënt in huidverzorging dat allerlei beloftes met zich meebrengt. Denk aan minder roodheid, kleinere poriën, minder pigmentvlekken en zelfs een gladdere, stevigere huid. Maar wat klopt daar nu echt van? Hieronder lees je wat de wetenschap wél en niet heeft aangetoond over niacinamide, eenvoudig uitgelegd.
- 1. Werkt tegen acne: goed onderbouwd
Niacinamide helpt bij het verminderen van puistjes en ontstekingen, vooral bij milde tot matige acne. In meerdere onderzoeken werkte een gel met 4 procent niacinamide net zo goed als een antibioticumgel, zonder het risico op resistentie. Het hielp ook bij roodheid en het in balans brengen van de huid.
Bron: Shalita et al., 2006 – Niacinamide versus clindamycine voor acne, Draelos et al., 1995 – Niacinamide gel bij acne
- 2. Verlicht rosacea en roodheid: goed onderbouwd
Niacinamide wordt vaak aanbevolen bij rosacea, en dat is niet voor niets. In een klinische studie verbeterde het zichtbaar de roodheid en herstelde het de huidbarrière bij mensen met rosacea.
Bron: Draelos et al., 2003 – Niacinamide bij rosacea
- 3. Versterkt de huidbarrière: goed onderbouwd
Een gezonde huidbarrière houdt vocht vast en beschermt tegen schadelijke invloeden van buitenaf. Niacinamide stimuleert de aanmaak van ceramiden, dat zijn vetstoffen in de huid die die barrière versterken.
Bron: Draelos et al., 2003 – Rosacea en barrièreherstel, Gehring, 2004 – Review over niacinamide
- 5. Verbetert huidtextuur en teint: deels onderbouwd
Er zijn enkele studies waarin mensen baat hadden bij een crème met 5 procent niacinamide. De huid werd iets egaler en gladder. Maar de onderzoeken waren klein, dus we kunnen dit effect nog niet als volledig bewezen beschouwen.
Bron: Bissett et al., 2005 – Moisturizer met niacinamide, Kawada en Konishi, 2008 – Rimpelstudie
- 6. Vermindert fijne lijntjes: deels onderbouwd
Er zijn aanwijzingen dat niacinamide kan bijdragen aan het verminderen van fijne lijntjes. Maar de onderzoeken die dit laten zien zijn klein en duurden slechts enkele weken. Er is nog geen langdurig of grootschalig bewijs.
Bron: Bissett et al., 2005, Kawada en Konishi, 2008
- 7. Vermindert pigmentvlekken: deels onderbouwd
Niacinamide kan helpen bij het vervagen van pigmentvlekken doordat het de overdracht van pigment naar huidcellen afremt. Dit effect is vooral gezien bij oppervlakkige vlekken, zoals die na acne. Voor hardnekkiger pigment zoals melasma is het bewijs minder sterk.
Bron: Bissett – Review, Chang-song – Huidverheldering
- 8. Reguleert talgproductie: deels onderbouwd
Bij mensen met acne lijkt niacinamide te helpen om de talgproductie in balans te brengen. Maar er zijn nog geen studies die dit effect rechtstreeks meten als hoofdonderwerp.
Bron: Shalita et al., 2006
- 9. Vermindert tekenen van huidveroudering: deels onderbouwd
Sommige crèmes met niacinamide laten verbetering zien in huidstructuur, elasticiteit en fijne lijntjes. Maar dit is tot nu toe alleen onderzocht in kleine groepen.
Bron: Bissett et al., 2005, Kawada en Konishi, 2008
- 10. Verfijnt de poriën: theoretisch onderbouwd, niet klinisch bewezen
Niacinamide wordt vaak aangeprezen als ingrediënt dat poriën kleiner maakt. In theorie kan dat kloppen doordat het talgproductie en hydratatie verbetert. Maar er is nog geen goed onderzoek dat dit effect bij mensen aantoont.
Bron: Gehring, 2006 – Review
Wat mag je realistisch verwachten?
- Minder puistjes, ontstekingen en roodheid, vooral bij acne en rosacea
- Een sterkere huidbarrière die beter vocht vasthoudt
- Mogelijk een egalere en iets gladdere huid na een paar weken
- Een lichte vermindering van fijne lijntjes of pigmentvlekjes bij consistent gebruik
- Geen bewezen effect op poriën, diepe rimpels of hardnekkige pigmentproblemen zoals melasma
Niacinamide is een van de weinige actieve ingrediënten in skincare waar echt degelijk onderzoek naar is gedaan. Verwacht geen wonderen, maar als je het juiste product kiest en het dagelijks gebruikt, kan het zeker een waardevolle toevoeging zijn aan je routine.
Voor welke huidproblemen is niacinamide geschikt?
Niacinamide is een veelzijdig ingrediënt dat je in veel huidverzorgingsproducten terugvindt. Het wordt vaak aangeraden bij een onrustige, gevoelige of verouderende huid. Dat komt doordat niacinamide op meerdere fronten werkt: het kalmeert, versterkt, egaliseert en ondersteunt de huidbarrière.
- Acne en ontstekingen
Niacinamide helpt aantoonbaar bij het verminderen van ontstekingen in de huid. Het is vooral effectief bij milde tot matige acne en wordt vaak gebruikt als alternatief voor agressievere ingrediënten zoals benzoylperoxide of antibiotica. Het ondersteunt het herstel van de huid, vermindert roodheid en draagt bij aan een rustiger huidbeeld.
- Rosacea en roodheid
Bij een gevoelige of snel geïrriteerde huid, zoals bij rosacea, is niacinamide een van de weinige actieve stoffen die doorgaans goed verdragen wordt. Het werkt ontstekingsremmend en helpt de huidbarrière versterken, waardoor roodheid en prikkeling kunnen verminderen.
- Verstoorde huidbarrière en droogte
Heb je last van een trekkerige, schilferige huid of eczeemklachten? Niacinamide ondersteunt de aanmaak van ceramiden. Dat zijn vetstoffen die essentieel zijn voor een gezonde huidbarrière. Door die barrière te herstellen, helpt niacinamide om vocht beter vast te houden en irritatie te verminderen.
- Beginnende pigmentvlekken en post-acne vlekjes
Hoewel niacinamide geen oplossing is voor hardnekkige pigmentproblemen zoals melasma, kan het wél helpen bij oppervlakkige pigmentvlekken. Denk aan vlekjes die zijn ontstaan na puistjes of zonblootstelling. Het ingrediënt remt de overdracht van pigment in de huid en kan zo bijdragen aan een egalere teint.
- Fijne lijntjes en eerste tekenen van huidveroudering
Niacinamide kan bijdragen aan een soepelere huid met minder zichtbare lijntjes. In sommige studies werd een verbetering gezien in elasticiteit en textuur na consistent gebruik. Het effect is subtiel, maar merkbaar bij dagelijks gebruik in een goed geformuleerd product.
Hoe gebruik je niacinamide?
Wanneer gebruik je niacinamide?
Je kunt niacinamide zowel in de ochtend als in de avond gebruiken. In de ochtend helpt het de huidbarrière te ondersteunen en roodheid te verminderen, vooral handig onder een SPF. In de avond kun je het inzetten als kalmerende stap na actieve ingrediënten zoals exfolianten of retinol.
Hoe vaak gebruik je het?
Begin met één keer per dag of om de dag, vooral als je een gevoelige of reactieve huid hebt. Merk je geen irritatie? Dan kun je het zonder problemen opbouwen naar dagelijks gebruik, eventueel zelfs twee keer per dag.
Wat is een goede concentratie?
De meeste producten bevatten tussen de 2 en 10 procent niacinamide.
- 2 tot 5 procent is geschikt voor de gevoelige huid en voor wie net begint.
- 5 tot 10 procent wordt vaak gebruikt bij acne, roodheid of pigmentvlekjes.
- Hogere concentraties bestaan, maar leveren niet per se meer resultaat op en kunnen juist irriterend werken.
Voor de meeste huidtypes is 2 tot 5 procent effectief en goed verdraagbaar. Bij acne, roodheid of pigmentvlekken zie je vaak formules van 5 tot 10 procent. Hogere concentraties kunnen werken, maar zijn niet per se beter en geven vaker irritatie.
Let op: bij een gevoelige huid is “meer” niet altijd beter. Kies liever voor een stabiele, milde formule die je dagelijks kunt gebruiken.
Overleg bij twijfel altijd met een arts of huidtherapeut.
Bijwerkingen
Niacinamide is over het algemeen een goed verdraagbaar ingrediënt. Het wordt vaak zelfs aanbevolen voor mensen met een gevoelige, reactieve of snel geïrriteerde huid. Toch kan het in sommige gevallen bijwerkingen geven.
Sommige mensen ervaren een licht prikkend of branderig gevoel kort na het aanbrengen, vooral bij hogere concentraties (vanaf 10 procent) of als de huidbarrière verstoord is. Ook roodheid of lichte jeuk komt soms voor, vooral bij producten die niacinamide combineren met andere actieve stoffen zoals zuren of retinol.
Merk je dat je huid reageert? Bouw het gebruik dan langzaam op en kies voor een lagere concentratie. Bij twijfel kun je overstappen op een milde formule met 2 tot 5 procent niacinamide. In bijna alle gevallen verdwijnen milde reacties vanzelf wanneer de huid gewend raakt.
Belangrijk om te weten:
Een tijdelijke reactie betekent niet automatisch dat niacinamide niet geschikt is voor jouw huid. De kans op echte allergische reacties is erg klein, maar merk je aanhoudende irritatie, dan is het verstandig om het gebruik te stoppen of een lagere concentratie te proberen.
Wil je weten of niacinamide een goede optie is voor jouw huidtype of wil je persoonlijk productadvies? Vraag nu jouw gratis huidadvies aan.
Niacinamide combineren met andere ingrediënten
Niacinamide is een veelzijdig ingrediënt dat goed samenwerkt met veel andere stoffen in je huidverzorgingsroutine. Maar net als bij andere actieve ingrediënten geldt: de juiste combinatie en volgorde maken het verschil tussen een kalme, gebalanceerde huid of juist overprikkeling.
Wel goed te combineren met:
- Hyaluronzuur: deze combinatie is ideaal voor wie op zoek is naar hydratatie én versterking van de huidbarrière. Hyaluronzuur trekt vocht aan, terwijl niacinamide helpt dat vocht vast te houden. Samen zorgen ze voor een soepelere, vollere huid.
- Vitamine E en ferulinezuur: deze antioxidanten versterken de werking van niacinamide en maken de formule vaak stabieler. Zeker in serums met een focus op herstel of bescherming zijn ze een waardevolle aanvulling.
- Andere lage concentraties niacinamide: in sommige routines komen meerdere producten met niacinamide voor, zoals een serum én een crème. Dat is geen probleem, zolang de totale concentratie mild blijft. Vooral bij pigmentproblemen kan dit een bewuste keuze zijn om het effect te versterken.
Liever niet combineren met:
- Retinoïden (zoals retinol): niacinamide en retinoïden worden vaak samen gebruikt en kunnen elkaar zelfs goed aanvullen. Toch geldt: de combinatie kan in sommige gevallen huidirritatie veroorzaken, vooral bij een gevoelige of nog niet aan retinol gewende huid. Heb je een gevoelige huid of begin je net met retinol? Bouw dan rustig op en overweeg om niacinamide en retinol op verschillende momenten van de dag te gebruiken.
Gebruik je een product met een laag percentage niacinamide? Dan kun je dit meestal prima ná retinol aanbrengen, mits je huid er goed op reageert. Luister altijd naar je huid en pas je routine aan als je merkt dat er irritatie ontstaat.
- Exfoliërende zuren (zoals glycolzuur of salicylzuur): deze zuren verlagen de pH van je huid, terwijl niacinamide het juist iets verhoogt. Hoewel deze ingrediënten vaak samen in producten worden verwerkt en technisch gezien gecombineerd kunnen worden, kan dit voor de gevoelige huid te intens zijn.
Heb je een gevoelige huid? Dan is het sowieso slim om exfoliërende zuren (met of zonder niacinamide) met mate te gebruiken, omdat ze op zichzelf al irriterend kunnen zijn.
- Benzoylperoxide: er zijn aanwijzingen dat benzoylperoxide niacinamide kan afbreken of minder effectief maakt. Combineer ze dus liever niet in dezelfde stap. Wil je ze toch gebruiken, houd dan voldoende tijd tussen beide producten of gebruik ze op verschillende momenten van de dag.
Heb je een uitgebreide routine met meerdere actieve ingrediënten? Vraag dan altijd advies aan een huidtherapeut over de juiste volgorde en combinaties. Zo voorkom je irritatie en haal je het meeste uit je producten.
Huidadvies aanvragen
Iedere huid is anders. De juiste vorm van niacinamide kiezen hangt af van je huidtype, gevoeligheid, wensen én van wat je al gebruikt. Twijfel je over welk product geschikt is voor jouw huid? Of gebruik je meerdere actieve ingrediënten en wil je weten wat je wel of niet kunt combineren?
We kijken graag met je mee. Vraag nu een gratis huidadvies aan bij onze gediplomeerde huidtherapeuten.
Veelgestelde vragen over niacinamide
Ja, niacinamide is geschikt voor dagelijks gebruik. Sterker nog, het werkt het beste als je het consistent aanbrengt, bij voorkeur één of twee keer per dag. Heb je een gevoelige huid of gebruik je een hoge concentratie? Bouw het gebruik dan langzaam op.
Dat hangt af van je huidbehoefte. Retinol is krachtiger tegen rimpels en onzuiverheden, maar kan de huid ook sneller irriteren. Niacinamide is milder en breder inzetbaar, bijvoorbeeld bij roodheid, pigmentvlekjes en een verstoorde huidbarrière. Veel mensen gebruiken beide, maar op verschillende momenten.
Een lichte tinteling is niet ongewoon, vooral bij hoge concentraties of als je huidbarrière verzwakt is. Prikt het langer dan een paar minuten of wordt je huid rood of gevoelig? Dan is het slim om een lagere concentratie te proberen of het gebruik te verminderen.
Kan je puistjes krijgen van niacinamide?
Niacinamide breng je aan na het reinigen van je huid, meestal in de vorm van een serum of lichte lotion. Gebruik het op een schone, droge huid en laat het kort intrekken voordat je verdergaat met je dag- of nachtcrème. Sluit je ochtendroutine altijd af met zonnebrandcrème. Gebruik je ook andere actieve ingrediënten zoals zuren of retinol? Dan is het vaak prettig om niacinamide in de ochtend te gebruiken en de andere ingrediënten ’s avonds, of om de dag af te wisselen. Zo haal je het meeste uit je routine.
